Home Sağlık HaberleriKadın SağlığıAdet nedir? Adet kanaması nedir? Adet kanaması hakkında bilgi
Adet nedir? Adet kanaması nedir? Adet kanaması hakkında bilgi

Adet nedir? Adet kanaması nedir? Adet kanaması hakkında bilgi

Adet kanaması ortalama 13 yaşından menapoza değin her kadının yaşadığı doğal bir olaydır.Gebe kalamayan bayan rahminin içindeki doku(endometrium) her ay dökülerek yenilenir.Bu dökülme sırasında açılan damarlardan kan, ölü hücreler ve endometriumdan salınan bir takım maddeler kanla birlikte, pıhtısız koyu renk ve kıvamda bir karışım olarak vajinadan dışarı atılır. Bu görünümden ve özel kokusundan dolayı halk arasında yaygın olarak “kirli” veya “lekeli” kan olarak adlandırılsa da bu içten olmayıp, adet kanı mikropsuz ve özel bir kandır. genel olarak 3-5 gün sürerse de 1 ila 8 gün sürmesi alışılagelmiş olarak kabul edilir.Ortalama miktarı 30 ml (yarım nehir bardağı ) dek olmakla beraber damlama tarzında kanamadan 80 ml ye (bir dere bardağından birazcık fazla) dek varan miktarlarda olabilir.

Adet dönemi ile ilgili bilgiler çoğunlukla bir önceki kuşaktan edinilmektedir. Son derece sıradan bir biyoloji ile ilgili durum olarak görülse de bazı kurallara uyulmadığı takdirde önemli sağlık durumu sorunlarına yol açabilir. Hiç doğum yapmamış bir kadın , sıradan menstruel kanamalarla (adet) ülkemizde ki ortalama menapoza girme yaşı 49 olarak alınırsa ömrünün 1 ila 8 yılını adet kanamalarıyla geçirmektedir.Bu hesaplama ile ortaya meydana çıkan rakamlar adet döneminde ki uyulması gereken hijyenik (afiyet) kurallarının ne dek önemli olduğunu ortaya koymaktadır.

Adet dönemindeki bakım ve uyulması gereken kurallar aşağıdaki gibi özetlenebilir:
 1-Genital (cinsel )organlara karşın kurallar

-Enfeksiyon
-Fizik kirlilik ve koku
-Cinsel davranışlar
2-Psikolojik kurallar
 3-Sosyal kurallar

1-Genital bakımın en manâlı kısmı kanama ve bunun sonuçlarına karşın olmalıdır.
Damar dışındaki kan mikropların üremeleri için yerinde bir etraf oluşturur. Keza parçalanan kan hücreleri ve bilhassa adet kanıyla karmakarışık olarak atılan ölmüş rahim içi hücreleri fena bir koku oluştururlar.Bu yüzden adet süresince temizlik ve alınan önlemlerle kanın kokusu ve enfeksiyonlara zemin olutturması önlenmelidir.Bunun için değişik evde üretilmiş veya hazırlanmış hijyenik pedler,tamponlar kullanılabilir. Pedlerin içinde kanı emen bir doku bulunur.Bunun etrafında ise kumaş ya da dirençli kağıt ve giysiye tutturulmak için özel ekler vardır. Pedler kanın vajina ve çevresindeki cildi tahriş etmesini ve giysileri kirletmesini durdurmak için kullanılır. Vajinal tamponlar , silindir teklinde, vajina şekline yerinde ucunda çıkartılmasını kolaylaştırmak üzere ipi olan, emici madde içeren nesnelerdir.

Bakire olan bayanlarda da kullanılabileceği belirtilmekte ise de lüzum ülkemizin sosyo-kültürel yapısı gereği kızlık zarına (hymen) bahşedilen ağırlık,gerekse kızlık zarının değişik şekillerde olabilmesi açısından özenli olunmalıdır. Tamponun yerleştirilmesi sırasında kızlık zarında yırtık olması mümkündür. Tampon veya pedlerin kullanımı esnasında başlıca uyarı edilmesi gereken konu temiz olmaları ve 6-8 saatte bir değiştirilmeleridir.

Benzer ped veya tamponun uzun süreli (özellikle vaginal tampon) kullanılması vajina içinde bazı bakteriler (mikroplar) üreyerek bunların oluşturduğu toksinlerle (zehir) ciddi,hatta bazan ölümcül hastalıklar (toksik tok sendromu) bile görülebilmektedir. En azından bir takım kronik iltihabi hastalıklar ve cildin tahriş olmasını durdurmak için yerinde aralıklarla, üretici firmanın önerilerine tarafından ped ve tamponlar değiştrilmelidir.Ped ya da tamponların kirlenmiş olanları genel olarak satılan paket içerisinde yer alan benekli ped poşetlerine konularak çöpe atılmalıdır.Çünkü kan yoluyla geçen bazı hastalıkların bulaşmasına niçin olabilirler. Benzer tamponun uzun zaman kullanılması koku ve kirliliği de önlemekte yetersiz kalır. Ama yukarıda bahsedilen gerekçeler nedeni ile fazla az adet kanaması olsa bile kadınlar pedleri kirlenmemiş olsa da uygun aralıklarla değiştirmelidirler.

Adet döneminde cinsel ilişki kanin varligina bagli olarak itici olabilir. Tibbi olarak dişaridan içeriye dogru bir akim nedeniyle bazi mikroplarin içeri girmesi sonucu iltihabi hastaliklara da neden olabilmesi açisindan eksik da olsa tehlike oluşturabilir.Fakat eşlerin her ikisi de herhangi bir enfeksiyon hastaligi taşimiyorlarsa bu olasilik fazla düşüktür. Her şeye ragmen bu cins riskler bilinerek adet sirasinda cinsel ilişki olmasi ( bazi kadinlarda adet öncesi ve sonrasinda cinsel istekte artiş olabilmektedir)bir yıkım degildir.Hatta adet sirasinda cinsel ilişkiden uzak durulmasi tibbi olmaktan çok sosyal nedenler,tabular ve psikolojik duruma baglidir.Özellikle kadinin adet kanamasi sirasinda ilişki olursa ciddi bir hastalik ortaya çikmasi söz konusu degildir.

2- Adet döneminde hormonal dalgalanmaların da etkisi ile adet öncesinde başlayıp devamlı şehvetli ve psikolojik şartların değişmesi ve bazan bozukluklar olabilir.Bazan adetlerin ağrılı, yoğun ve uzun süreli olması hem tybbi bir problem olabilir ve psikolojik sıkıntıya neden olabilir ya da artırabilir.Psikolojik sorunlar yelpazesinin bir ucunda basit jurnal aktivitelerdeki aksaklıklar, sinirlilik ve konsantrasyon güçlükleri, diğer ucunda ise önemli psikiatrik yaklaşma gerektiren depresyon ve psikozlar yer alır.

Durumun ciddiyetine tarafından ilaç ve psikiatrik desteğe başvurmaktan kaçınılmamalıdır. Hafif (genelde olduğu gibi) olarak geçiştirilen durumlarda aile ve iş yerindeki takviye ve anlayış yeterli olacaktır. Hafif vakalarda bir takım ilaç tedavileriyle jurnal ve profesyonel aktivitelerdeki performans artırılabilir. Bunun için kadınlar, adet dönemlerinde kendilerini nasıl hissettiklerinin yanı sıra, çevrelerindeki insanların da onları nasıl algıladıklarını öğrenmeye çalışarak, sorunlu olduklarını düşünüyorlarsa derhal bir bayan doğum uzmanına başvurmalıdırlar.

3-Sosyal çevre ile ilişkiler kişinin psikolojik durumu ile fazla yakindan ilgili oldugundan adet döneminde sorunlar yaşaniyorsa ciddi konsantrasyon (tatil,eglence,sinav,evlenme,sportif yarişmalar, hac ziyareti vb) gerektiren aktiviteler ertelenebilir. Eger bu cins sosyal aktiviteler ertelenemiyorsa kadin dogum uzmanina baş vurularak Adet kanamasının geciktirilmesi veya öne alinmasi mümkündür. Yüzme ve su sporlari uygun tamponlar kullanılarak yapilabilir.Sudan dolayi kirlenme genellikle söz konusu degildir.

Kısaca ömrünüzün yillarla ifade edilen bir bölümünü hatalı bilgi, tabu ve yasaklarla sağlığa zararlı ve sıkıntılı geçirmeniz gereksizdir. Yerinde bir danışma ile doktorunuz yıllarınızın kaybolmasını önleyebilir.